Tại sao tổng thống Mỹ Donald Trump bắt đầu chiến tranh thương mại (tariffs war) với toàn thế giới

Hình 5 là ‘Lợi suất trái phiếu chính phủ dài hạn: 10 năm của chính phủ Mỹ (từ 1953)’. Con số lãi suất này quan trọng lắm nha anh em. Nó là ‘benchmark’ cho những cái lãi suất khác ở Mỹ như: lãi suất vay mua nhà, vay tiêu dùng, trái phiếu công ty.

Hình 5: Lợi suất trái phiếu chính phủ dài hạn: 10 năm của chính phủ Mỹ, từ 1953 (Link)

Xem hình 6. Khi tổng thống Trump nhậm chức tháng 1 năm 2017, con số này là 2.43%. Ông Trump rời chức tháng 1 năm 2021, và tổng thống Biden nhậm chức, con số này 1.08%, sau đó là tăng trong suốt thời gian ông Biden làm tổng thống, đỉnh điểm là 4.8% vào tháng 10 năm 2023. Ông Trump quay lại làm tổng thống tháng 1 năm 2025, con số này là 4.63%. Anh em làm trong ngân hàng cũng biết, lãi suất vay càng thấp là cá nhân hay công ty đó có uy tín cao, còn lãi suất càng cao là mức độ tín nhiệm càng thấp.

Hình 6: Lợi suất trái phiếu chính phủ dài hạn: 10 năm của chính phủ Mỹ (từ 1953).

Con số lợi suất (bond yields) này càng cao thì chính phủ Mỹ đi vay trả lãi phải càng cao, vì trái phiếu mới khi bán ra, cái lãi suất của trái phiếu Mỹ phải tương đương con số lợi suất nay. Thông thường, khi đi vay, ai cũng muốn chốt ‘lock’ cái lãi suất thấp cho thời hạn càng dài càng tốt.
Trong suốt khoảng thời gian ông Biden làm tổng thống, đa số nợ thường được đi vay ngắn hạn qua thông qua cái gọi là ‘Reverse Repo Facility của ngân hàng trung ương Mỹ (the FED)’ xem hình 7. Giải thích đơn giản cho anh em:

• Khi con số tăng lên:
  • Có nhiều tiền dư thừa trong hệ thống tài chính Mỹ.
  • Các ngân hàng, quỹ đầu tư không biết gửi tiền vào đâu, nên đem tiền cho Fed “giữ giùm” qua đêm để lấy lãi.
  • Fed đang hút bớt tiền khỏi thị trường (giống như “rút nước” ra khỏi hồ).
  • Hiểu đơn giản: Thị trường đang nhiều tiền quá, Fed phải gom bớt lại.
• Khi con số giảm xuống:
  • Các ngân hàng, quỹ đầu tư ít tiền dư hơn.
  • Họ không cần gửi tiền vào Fed nữa, hoặc tìm được chỗ đầu tư có lời hơn.
  • Fed đang bơm thêm tiền ra thị trường (giống như “đổ nước” vào hồ).
  • Hiểu đơn giản: Thị trường đang khát tiền, Fed bơm thêm ra.

Con số này tăng từ năm 2020 cho tới đỉnh là năm 2023. Anh em biết tại sao con số này tăng từ năm 2020 không? Covid. Dịch Covid là thời điểm chính phủ Mỹ bơm rất nhiều tiền ra nền kinh tế qua các gói kích thích.